برای مدتی طولانی (به اندازه میلیون ها سال) مردم غذای خود را به روش های متفاوتی مانند نمک سود کردن، خشک کردن و پوشاندن غذا با عسل با هدف استفاده طولانی تر از مواد غذایی، ذخیره میکردند. بدین ترتیب در تاریخچه مربا، اولین مرباها قبل از قرن یازدهم در خاورمیانه تولید شدند که از عسل برای شیرین کردن این مرباها استفاده می شد، اما پس از زمانی که شکر کشف شد، این ماده شیرین توانست به سرعت از عسل برای تهیه مربا پیشی بگیرد.
در این پست، ما قصد داریم سفری هیجان انگیز به تاریخچه مربا، این غذای خوشمزه و پر انرژی، داشته باشیم پس مقاله امروز صنایع غذایی شانا را از دست ندهید!
کلمه مربا یا مارمالاد از کجا آمده است؟
مارمالاد ریشه در کلمه پرتغالی "marmelada" به معنی "مربای مارملو" دارد، که به اسپانیایی ترجمه شده است. اصطلاح "melmelon"در بسیاری از نوشته های یونان باستان وجود دارد و به معنای سیب عسلی است، زیرا اولین مرباها از میوه به پخته شده و عسل تهیه می شدند.
اولین دستور پخت مربا
در تاریخچه مربا، اولین دستور تهیه مربا با استفاده از عسل در قدیمی ترین کتاب آشپزی باقی مانده از دوران باستان به نام " هنر آشپزی - De Re Coquinaria " آورده شده است و اعتقاد بر این است که قدمت این کتاب به اواخر قرن چهارم یا اوایل قرن پنجم باز میگردد و آن را به مارکوس گاویوس (احتمالا نام مستعار این شخص) نسبت می دهند.
ورود شکر به اروپا
در زمان های قدیم، عسل تنها شیرین کننده انتخابی برای تولید مربا بود، اما پس از کشف شکر، این ماده جایگزین عسل شد و به سرعت به ماده اصلی در تولید این محصول تبدیل گردید.
در طول جنگ های صلیبی (از سال ۱۰۹۵ تا ۱۴۹۲)، سربازان، شکر و تکنیک مرباسازی را از خاورمیانه به اروپای غربی وارد کردند که باعث محبوبیت مربا و آسان شدن روند پخت و افزایش تولید آن در تاریخچه مربا شد.
اما گران بودن قیمت شکر در زمان جنگ های صلیبی و سال های بعد از آن به این معنی بود که تنها و فقط خانواده های سلطنتی و نخبگان می توانستند از مربا استفاده کرده و لذت ببرند.
تاریخچه مربا در قرن شانزدهم
در تاریخچه مربا، اخترشناس و پزشک فرانسوی، نوستراداموس یکی از طرفداران معروف مربا، معرفی شده است، به طوری که حتی رساله ای نیز در مورد آن نوشته است. رساله "آرایش مربا" در سال 1555 منتشر شد اما تاریخ نسخه خطی آن به سال 1552 بر میگردد. این کتاب بر اساس دانشی است که نوستراداموس قبل از شروع تحصیل برای دکتری پزشکی در مونپلیه در سال 1529 در مورد مربا به دست آورده بود.
اما اعتقاد بر این است که اولین مارمالاد در سال 1561 توسط پزشک مری ملکه اسکاتلند اختراع شده است. او از پرتقال له شده و شکر به عنوان درمانی برای دریازدگی استفاده کرد، اگر چه در کتاب "آشپزی پزشکی" به نویسندگی نوستراداموس، دستورالعملی در مورد تهیه پوست پرتقال شیرین شده، اشاره شده بود.
بنابراین در آن زمان ها، شکر و مربا اساساً یک کالای لوکس به شمار می رفت که تا انقلاب صنعتی قرن نوزدهم، مردم عادی جامعه نمیتوانستند از آن استفاده کنند. پس از انقلاب صنعتی و در ادامه تاریخچه مربا، مردم بالاخره توانستند از شکر در آشپزی و برای شیرین کردن چای و قهوه استفاده کنند. همچنین تولید مربا در مقیاسی بزرگ در این زمان رونق گرفت و در دهه های بعد به کمال رسید.
تاریخچه مربا در آمریکا
جان چپمن (با نام مستعار جانی اپلسید)، به اولین شخص در تاریخچه مربا تبدیل شد که به آوردن مربا به ایالات متحده کمک کرد. چپمن درختان سیب زیادی را در سراسر غرب ایالات متحده در طول دهه 1800 با این امید که مردم بتوانند در خانه هایشان مربا درست کنند، کاشت.
جروم مونرو اسماکر از اوهایو تنها کسی بود که در سال 1897 یک آسیاب کننده سیب ساخت و آن را با میوه های درختانی که چپمن کاشته بود، افتتاح کرد. پس از چند سال، او و همسرش شروع به تهیه کره سیب (نوعی سس سیب شیرین که با شکر درست می شود) و فروختن آن ها از واگن اسبی خود نمودند.
در سال 1918، شرکت آمریکایی Welch’s شروع به تولید اولین محصول مربای خود به نام Grape lade کرد و تمامی مرباهای تولید شده، توسط ارتش ایالات متحده خریداری و در طول جنگ جهانی اول برای سربازان ارسال شد. در تاریخچه مربا آمده است که با تقاضای زیاد سربازانی که از جنگ بازگشته بودند، تولید مربا مورد توجه قرار گرفت. سپس در سال ۱۹۲۳ "Welch’s" ژله انگور خود را با نام Concord روانه بازار کرد که هنوز هم این ژله تولید می شود.
تاریخچه مربا جنگ جهانی دوم
سهمیه بندی غذایی و تأثیر کلی جنگ جهانی دوم بر روی مواد خوراکی در تاریخچه مربا به نگرانی شدیدی در مورد کمبود مواد غذایی منجر شد، اما اعضای مؤسسه زنان برای مقابله با این مشکل، به کمک آمدند که در سال 1940 به آنها کمک مالی 1400 پوندی خرید شکر برای تولید مربا داده شد و توانستند مقدار زیادی میوه را به کمک شکر در مدت زمان طولانی تری نگهداری و از فاسد شدن میوه ها جلوگیری کنند.
سپس مراکز نگهداری از میوه و مربا در آشپزخانه های مزرعه ها، دهکده ها و حتی سوله ها راه اندازی شد که عمدتاً توسط داوطلبان جامعه اداره می شدند به طوری که بین سال‌های 1940 و 1945، بیش از 5300 تن میوه در این مراکز وجود داشت که در نتیجه منجر به تولید بیش از 1600 تن مربا شد.
سخن آخر
نگاهی به تاریخچه مربا و سفر به آن مطمئناً باعث می شود که از مربا در طعم های متنوع و در دسته بندی هایی که امروزه تولید می شود و از آن لذت می بریم، بیشتر قدردانی کنیم.
تاریخچه مربا غنی و گسترده است، از خانواده سلطنتی اروپایی که تنها افراد جامعه بودند که می توانستند از آن استفاده کنند، گرفته تا نیروهای ارتش که از آن برای حفظ و رفع گرسنگی خود در زمان جنگ استفاده می کردند تا اولین مهاجرانی که به دلیل ارزش غذایی مربا در زمان کمیاب بودن غذا، به آن اعتماد کردند.